„Moralność finansowa Polaków”. Tak nazywa się cykliczna analiza, która powstaje z wykorzystaniem ocen nadużyć konsumentów i usprawiedliwiania lub braku usprawiedliwiania tych nadużyć.
Większość Polaków uważa, że praca na czarno jest OK
Z raportu „wynika, że:
- 58,9 proc. ankietowanych znajduje usprawiedliwienie dla pracy na czarno, żeby uniknąć ściągania długów z pensji,
- 52,3 proc. uważa, że możliwe jest zaakceptowanie przepisywania majątku na rodzinę, żeby uciec przed wierzycielem,
- 48,5 proc. przyznaje, że można usprawiedliwić częstą zmianę rachunków bankowych, aby utrudnić pracę komornikowi.
W Polsce panuje wysoki stopień przyzwolenia na niespłacanie zobowiązań. Aby usprawiedliwić akceptację nadużyć, często używany jest argument, że w ten sposób konsumenci wyrównują rachunki chociażby z instytucjami finansowymi, komornikami czy urzędami skarbowymi.
– komentuje Marcin Czugan, prezes Związku Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce
Część usprawiedliwia nawet wyłudzenia kredytów
Jesteśmy w stanie usprawiedliwić na przykład:
- zatajanie informacji uniemożliwiających wzięcie kredytu (49,6 proc.),
- niezwrócenie uwagi kasjerowi, który pomylił się na własną niekorzyść (34 proc.),
- posługiwanie się cudzym dokumentem tożsamości w celu zaciągnięcia długu (9,6 proc.).
Jedna trzecia badanych uzasadnia zawyżenie wartości poniesionych szkód, żeby uzyskać wyższe, chociaż nienależne odszkodowanie.
Choć poziom akceptacji dla niektórych zachowań obniżył się w porównaniu z poprzednim rokiem, jak w przypadku pracy na czarno (z 61,6 proc. w 2023 r. do 58,9 proc. w 2024 r.), to zakres przyzwolenia społecznego na nadużycia konsumenckie w sferze finansowej pozostaje od lat na wysokim poziomie.
– podkreśla Jerzy Biskup z Ikano Bank Polska
Tegoroczny wynik Indeksu Akceptacji Nieetycznych Zachowań Finansowych wyniósł 43,3 pkt.
Autorzy i partnerzy raportu
Autorką raportu „Moralności finansowej Polaków” jest prof. Anna Lewicka-Strzałecka, badaczka etyki życia gospodarczego.
Partnerami: Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor, EOS Poland, Ikano Bank, Ultimo.
Napisz komentarz
Komentarze