Opóźnienia w wypłatach świadczeń z programu "Aktywny Rodzic"

Proces ten prowadzony jest sukcesywnie, a wypłaty dla beneficjentów realizowane są za miesiąc poprzedni. Mimo spiętrzenia wniosków w październiku oraz konieczności prowadzenia postępowań wyjaśniających w wielu przypadkach, ZUS planuje zakończenie większości spraw do końca stycznia 2025 roku.

Terminy wypłat świadczeń

Świadczenia z programu „Aktywny Rodzic” są wypłacane z opóźnieniem miesięcznym. Przykładowo, wypłaty za grudzień realizowane są w styczniu. Harmonogram przewiduje:

• 20. dzień miesiąca dla świadczenia „Aktywnie w żłobku”,
• ostatni dzień roboczy miesiąca dla pozostałych świadczeń.

Problemy z rozpatrywaniem wniosków

W październiku 2024 roku nastąpiło spiętrzenie wniosków, ponieważ obejmowały one dzieci z trzech roczników (2021–2023). Dodatkowym wyzwaniem są sytuacje, które wymagają postępowań wyjaśniających zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego. Do najczęstszych przyczyn takich postępowań należą:

• brak lub błędne dane w rejestrze żłobków (np. brak informacji o opłacie lub danych rodzica),
• błędne dane placówki podane we wniosku przez rodzica,
• brak numeru PESEL rodzica lub dziecka,
• konieczność potwierdzenia rodzicielstwa lub opieki prawnej,
• wnioski złożone przez dwoje rodziców na to samo dziecko,
• złożenie wniosku o dwa różne świadczenia w ramach programu,
• brak potwierdzenia aktywności zawodowej rodzica.

Rodzice i opiekunowie, którzy wypełniają wnioski, muszą zwrócić uwagę na to, żeby nie popełniać pewnych błędów, które dość często się pojawiają, a to dlatego, że może to powodować przedłużenie wypłaty wniosku. Dlatego że Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie musiał przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Częstsze przyczyny, które wymagają przeprowadzenia takiego postępowania, to między innymi to, że żłobek nie wprowadził do rejestru danych rodzica, który ubiega się o świadczenie albo kwotę opłaty za żłobek lub wprowadził te dane błędnie rodzic. 

- Krzysztof Cieszyński, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa pomorskiego

Weryfikacja danych – kluczowy element procesu

ZUS sprawdza wnioski na podstawie danych z rejestrów publicznych, takich jak:

• Rejestr żłobków,
• Rejestr PESEL,
• Konto ubezpieczonego w ZUS,
• Dane KRUS.

Ważnym elementem weryfikacji jest analiza dokumentów rozliczeniowych przesyłanych przez pracodawców oraz informacje o opłatach za żłobek wprowadzane do rejestru przez placówki. Braki lub błędy w tych danych prowadzą do konieczności podejmowania dodatkowych działań wyjaśniających.

Działania ZUS

Aby przyspieszyć rozpatrywanie wniosków, ZUS:

1. Współpracuje ze żłobkami w celu korekty błędnych danych w rejestrach,
2. Intensyfikuje kontakt z klientami, aby uzyskać brakujące dokumenty,
3. Współdziała z wykonawcą systemu w celu usprawnienia procesu.

Pracownicy ZUS przeglądają wnioski i podejmują niezbędne kroki, by jak najszybciej zakończyć postępowania. Klienci są informowani o powodach prowadzenia postępowania wyjaśniającego oraz o konieczności dostarczenia dodatkowych dokumentów. ZUS planuje zakończenie większości postępowań wyjaśniających do końca stycznia 2025 roku, o ile dane pozyskane od klientów i placówek będą wystarczające do realizacji spraw. W przypadku bardziej złożonych sytuacji decyzje mogą być wydane później, gdyż klienci mają 30 dni na dostarczenie wymaganych informacji.

Podsumowanie

Program „Aktywny Rodzic” stanowi istotne wsparcie dla rodzin, jednak jego realizacja wymaga kompleksowego podejścia i współpracy między ZUS, placówkami oraz klientami. Mimo trudności związanych z weryfikacją wniosków, ZUS intensywnie pracuje nad ich rozpatrzeniem, aby jak najwięcej świadczeń zostało przyznanych zgodnie z harmonogramem.