Chodzą do szkoły, ale w klasie nie muszą siedzieć w ławkach i pisać kartkówek [ROZMOWA]

Naszym gościem była Beata Richert, która opowiedziała na czym polega i skąd się wzięła metoda Montessori. 

Pedagogika Montessori zakłada, że dziecko jest aktywną osobą, która przechodzi w ciągu swojego rozwoju przez szczególne okresy zainteresowań („fazy wrażliwe”), w czasie których z łatwością uczy się i zdobywa nowe umiejętności. Do osiągnięcia optimum swoich możliwości („normalizacji”) potrzebuje przygotowanego otoczenia – miejsca w którym w sposób bezpieczny i swobodny mogłoby odkrywać rzeczywistość na miarę swojego wieku.
Wychodząc z obserwacji, Maria Montessori odkryła, że każde dziecko przeżywa długie chwile skupienia, w pełni zaabsorbowane wybraną przez siebie czynnością („polaryzacja uwagi”). Takie doświadczenie wyzwala posłuszeństwo i przyjazne relacje z otoczeniem.

Czy i w jaki sposób Montessori różni się od "tradycyjnej", dobrze znanej nam szkoły?

Nasz gość opowiedział także o tym, jaką rolę w procesie nauczania metodą Montessori pełni nauczyciel.

Kim była pomysłodawczyni tej metody? 

Maria Montessori urodziła się 31 sierpnia 1870 r. w Chiarawall we Włoszech. Była pierwszą we Włoszech, kobietą – lekarzem. W 1890 roku powierzono jej kierowanie Instytutem Medyczno – Pedagogicznym Kształcenia Nauczycieli dla Opieki i Wychowania Dzieci Umysłowo Upośledzonych w Rzymie. Dało jej to okazję do eksperymentów nad nowatorskim zastosowaniem materiału dydaktycznego Itarda i Sequina. W tym czasie opracowała też swoją metodykę nauczania czytania i pisania. Niebawem okazało się, że nauczane przez nią dzieci upośledzone umysłowo, osiągały lepsze wyniki niż dzieci w normie. Z chwilą powstania we Wloszech „Instituto Romano die Beni Stabili, Marii Montessori zaproponowano stanowisko kierownika tej placówki. Nazwała tę instytucję wychowawczą Case dei Bambini – Domy Dziecięce.

Pierwsze  przedszkole  pod  nazwą Casa dei Bambini – Dom Dziecięcy zostało otwarte w 1907 roku. Po  kilku  tygodniach pobytu dzieci w placówce, Montessori zaobserwowała zmiany zachodzące w ich  zachowaniu, wzrastało ich zainteresowanie materiałem dydaktycznym -wybierały go chętniej niż typowe zabawki. Wydarzeniem, które pracy M. Montessori nadało nowy sens, było odkrycie zjawiska, które później nazwała „polaryzacją uwagi”. Coraz  bardziej  doskonaliła  opracowany  przez siebie materiał dydaktyczny. Zauważyła zafascynowanie dzieci ciszą i włączyła ją do swojego systemu wychowawczego w postaci tzw. „lekcji ciszy”. Wprowadziła  też,  jako zasadę pedagogiczną swobodny wybór materiałów  dydaktycznych, dowolność miejsca i czasu pracy. Zniosła nagrody i kary. Ograniczyła czynności nauczyciela na rzecz samodzielności dzieci. Wprowadziła naukę czytania i pisania oraz podstawy matematyki. Sukces tej nowej placówki spowodował, że rosło zainteresowanie, a to powodowało  powstawanie następnych placówek.

W roku 1910 podjęła decyzję o rezygnacji z prawa do wykonywania zawodu lekarza i zajęła się doskonaleniem swojej metody. Wkrótce doszło do spopularyzowania w świecie teorii pedagogicznej Marii Montessori. Odbyła liczne podróże, organizowała kursy i sympozja pedagogiczne. W ruch montessoriański włączyły się znane osobistości świata pedagogicznego i oraz osoby będące autorytetami ówczesnych czasów.

W 1929 roku powstało  Associatio Montessori Internationale (AMI) (Międzynarodowe Stowarzyszenie Montessori), które stało się centralną  organizacją  koordynującą  działalność placówek i towarzystw montessoriańskich w świecie oraz zajmującą się kształceniem nauczycieli. Za wybitne osiągnięcia pedagogiczne  i  przesłane humanistyczne zawarte w ideach swojej pedagogiki, została wyróżniona najwyższymi odznaczeniami, przyznawanymi przez rządy i uniwersytety wielu krajów.  Była  wyróżniana  tytułami  Doktora  Honoris  Causa, na Uniwersytecie w Sorbonie otrzymała Krzyż Legii Honorowej, była nominowana do Pokojowej Nagrody Nobla.

Zmarła 6 maja 1952 roku w Noordwijk w Holandii.