Czym są sole mineralne?
Sole mineralne zwane są również składnikami mineralnymi, które zawarte są w każdym rodzaju żywności, czyli w mięsie, rybach, produktach zbożowych, warzywach, owocach, przyprawach, ziołach, jajkach, mleku i jego przetworach. W dodatku znajdują się one w wodzie mineralnej, w mniejszej ilości w źródlanej, w herbacie, w prawdziwej kawie, kakao oraz sokach owocowych i warzywnych.
Składniki mineralne są również obecne w tkankach organizmu ludzkiego. Przykładowo wątroba stanowi magazyn miedzi i żelaza, w kościach i zębach zmagazynowany jest fosfor i wapń, natomiast w płynach ustrojowych znajdują się głównie elektrolity, czyli potas, sód, magnez i chlor.
Sole mineralne w zależności od dobowego zapotrzebowania oraz zawartości pierwiastków w tkankach organizmu klasyfikuje się na dwie grupy:
• mikroelementy – fluor, cynk, żelazo, jod, miedź, selen, mangan i chrom. Ich zawartość w organizmie jest mniejsza niż 0,01% masy ciała, a zapotrzebowanie jest mniejsze niż 100 mg na dobę.
• makroelementy – fosfor, wapń, siarka, potas, chlor, sód oraz magnez. Ich zawartość w organizmie jest większa niż 0,01%, a zapotrzebowanie na ich sumę wynosi więcej niż 100 mg na dobę.
Właściwości soli mineralnych
Każdy pierwiastek wchodzący w skład soli mineralnych posiada swoje charakterystyczne funkcje w organizmie ludzkim, jednak ogólnie wyróżnia się następujące ich role w ustroju:
• wchodzą w skład poszczególnych związków istotnych dla procesów funkcjonowania organizmu (np. cynk jest elementem wielu enzymów),
• są materiałem budulcowym organizmu (np. żelazo jest składnikiem mioglobiny i hemoglobiny, a fosfor i wapń budują kości),
• biorą udział w działaniu układów mięśniowego i nerwowego (np. sód i potas są istotnymi elektrolitami błonowymi),
• uczestniczą w utrzymaniu równowagi wodno-elektrolitowej oraz gospodarki kwasowo-zasadowej (np. sód, wapń, potas i magnez posiadają charakter zasadowy, a fosfor, chlor i siarka charakter kwasowy).
Przyczyny niedoboru soli mineralnych w diecie
Do głównych przyczyn niedoboru soli mineralnych w diecie zalicza się:
• duża potliwość lub utrata dużej ilości soli mineralnych podczas uprawiania sportu;
• niewłaściwe i monotonne odżywianie;
• nudności, wymioty i biegunka;
• zmniejszone przyjmowanie płynów lub nadmierne wydalanie.