Ruszył Powszechny Spis Rolny. Kogo dotyczy i kiedy się zakończy?

Statystyka publiczna zapewnia rzetelne, obiektywne i systematyczne informowanie społeczeństwa, organów państwa i administracji publicznej oraz podmiotów gospodarki narodowej o sytuacji ekonomicznej, demograficznej, społecznej oraz środowiska naturalnego. Wypełnienie tego zobowiązania gwarantuje m.in. realizacja spisów rolnych.

Wyniki spisu rolnego są jedynym źródłem, które pozwala dokładnie scharakteryzować polskie rolnictwo. Służą władzom lokalnym i centralnym do podejmowania trafnych decyzji strategicznych, opartych na analizie danych.

- spisrolny.gov.pl

Powszechny Spis Rolny prowadzany jest kilkoma metodami:

• w internecie - poprzez formularz spisowy dostępny na stronie internetowej
• telefonicznie - infolinia (tel. 22 279 99 99)
• bezpośrednio w najbliższym urzędzie gminy lub urzędzie statystycznym

Każdy urząd gminy i urząd statystyczny w województwie jest zobowiązany do udostępnienia miejsca do samospisu dla rolników. Niektóre z nich, ze względu na stan epidemiczny, mogą mieć zmienione godziny pracy lub ograniczone kontakty bezpośrednie z interesantami. GUS przypomina, że przed wizytą należy skontaktować się z najbliższym urzędem gminy lub urzędem statystycznym w celu umówienia wizyty. W ramach metod uzupełniających spisu z rolnikami będą kontaktować się rachmistrzowie spisowi. Jeżeli z użytkownikiem gospodarstwa skontaktuje się taka osoba, rolnik ma obowiązek udzielić odpowiedzi na pytania z formularza spisowego.

Rachmistrzowie będą realizowali spis na dwa sposoby:

• wywiad telefoniczny - od 16 września do 30 listopada
• wywiad bezpośredni - od 1 października do 30 listopada

PSR realizowany jest jako badanie pełne, skierowane do gospodarstw rolnych, osób fizycznych oraz osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej.

Zakres, formę i tryb przeprowadzenia spisu i prac związanych z przygotowaniem oraz opracowaniem wyników spisu reguluje ustawa o powszechnym spisie rolnym w 2020 r. przyjęta przez Prezydenta RP. Udział w spisie jest obowiązkowy inaczej może to skutkować nałożeniem kary grzywny określonej w ustawie o statystyce publicznej.

JAKIE PYTANIA POJAWIĄ SIĘ PODCZAS SPISU?

Jak czytamy na stronie www.spisrolny.gov.pl formularz spisowy podzielony jest na 11 działów - nie zawiera pytań, na które odpowiedzi GUS uzyska ze źródeł administracyjnych. Pytania będą dotyczyć danych według stanu na dzień 1 czerwca tego roku lub za okres 12 miesięcy liczony od 2 czerwca 2019 r. do 1 czerwca 2020 r. włącznie. 

• DZIAŁ I – UŻYTKOWANIE GRUNTÓW
• DZIAŁ II - POWIERZCHNIA ZASIEWÓW
• DZIAŁ III - ZWIERZĘTA GOSPODARSKIE
• DZIAŁ IV – NAWOŻENIE
• DZIAŁ V - OCHRONA ROŚLIN
• DZIAŁ VI - BUDYNKI GOSPODARSKIE
• DZIAŁ VII – CIĄGNIKI, MASZYNY I URZĄDZENIA ROLNICZE
• DZIAŁ VIII – DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA
• DZIAŁ IX – STRUKTURA DOCHODÓW GOSPODARSTWA DOMOWEGO Z UŻYTKOWNIKIEM GOSPODARSTWA INDYWIDUALNEGO
• DZIAŁ X - AKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA
• DZIAŁ XI - CHÓW I HODOWLA RYB

KTO JEST OBJĘTY SPISEM ROLNYM?

Spis obejmuje wszystkie gospodarstwa rolne zarówno osób fizycznych (tj. gospodarstwa indywidualne) jak i osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. Spisywane będą gospodarstwa, które 1 czerwca tego roku prowadziły działalność rolniczą.

Do działalności rolniczej prowadzonej przez gospodarstwo rolne zalicza się:

• uprawę roślin, która obejmuje: wszystkie uprawy rolne (w tym również uprawę grzybów jadalnych), warzywnictwo i ogrodnictwo, szkółkarstwo, hodowlę i nasiennictwo roślin rolniczych i ogrodniczych,
• chów i hodowlę zwierząt gospodarskich, tj. bydła, owiec, kóz, koni, świń, drobiu, królików, pozostałych zwierząt futerkowych, zwierząt dzikich utrzymywanych w warunkach fermowych (np. dziki, sarny, daniele, lamy) i pszczół,
• utrzymywanie gruntów rolnych, już niewykorzystywanych do celów produkcyjnych, według zasad dobrej kultury rolnej (zgodnie z normami).

Jaką grupę obejmują gospodarstwa rolne prowadzone przez osoby fizyczne, czyli gospodarstwa indywidualne?

• gospodarstwa rolne o powierzchni 1 ha i więcej użytków rolnych,
• gospodarstwa rolne o powierzchni poniżej 1 ha użytków rolnych (w tym nieposiadające użytków rolnych) prowadzące działy specjalne produkcji rolnej lub produkcję rolną (roślinną i/lub zwierzęcą) o znaczącej, określonej następującymi progami skali: 0,5 ha dla: drzew owocowych, krzewów owocowych, warzyw gruntowych, truskawek gruntowych oraz chmielu; 0,3 ha dla szkółek sadowniczych i szkółek ozdobnych; 0,1 ha dla tytoniu; 5 sztuk dla bydła ogółem; 20 sztuk dla świń ogółem; 5 sztuk dla loch; 20 sztuk dla owiec ogółem i kóz ogółem; 100 sztuk dla drobiu ogółem; 10 sztuk dla zwierząt dzikich utrzymywanych w systemie fermowym; 20 pni dla pszczół.

Jakie gospodarstwa rolne obejmują gospodarstwa prowadzone przez osoby prawne lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej?

Są to gospodarstwo rolne prowadzone przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, którego podstawowa działalność jest zaliczana według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) do sekcji A, dział 01, grupy: 01.1, 01.2, 01.3, 01.4, 01.5, 01.6, klasa 01.61 – działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną (utrzymywanie gruntów w dobrej kulturze rolnej przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska), a także niezależnie od zaklasyfikowania działalności podstawowej, gdy w gruntach użytkowanych przez jednostkę powierzchnia użytków rolnych przekracza 1 ha lub prowadzony jest chów/hodowla zwierząt gospodarskich.

Spisowi podlegają również gospodarstwa rolne nietowarowe (tj. nie prowadzące sprzedaży wytworzonych produktów rolnych i zwierząt gospodarskich), czyli takie, które produkują wyłącznie na samozaopatrzenie gospodarstwa domowego lub których działalność rolnicza ogranicza się tylko i wyłącznie do utrzymywania gruntów rolnych, już niewykorzystywanych do celów produkcyjnych, w dobrej kulturze rolnej.

Kto powinien udzielić odpowiedzi na pytania spisowe?

Gospodarstwa rolne spisywane jest u ich użytkowników, a nie u właścicieli. Oznacza to, że jeżeli właściciel gospodarstwa wydzierżawił je w całości innej osobie i w dniu 1 czerwca 2020 r. ta osoba była użytkownikiem tego gospodarstwa, to powinno być ono spisane u użytkownika. Spisem nie są objęci właściciele gruntów nie prowadzący działalności rolniczej. 

Kim jest użytkownik gospodarstwa rolnego?

Za użytkownika gospodarstwa rolnego uważa się osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, faktycznie użytkującą gospodarstwo rolne (tj. na której rachunek i w której imieniu gospodarstwo jest prowadzone i która jest odpowiedzialna za gospodarstwo prawnie i ekonomicznie), niezależnie od tego, czy jest właścicielem, dzierżawcą tego gospodarstwa czy też użytkuje je z innego tytułu i niezależnie od tego, czy grunty wchodzące w skład gospodarstwa rolnego są położone na terenie jednej czy kilku gmin.

Za osobę kierującą gospodarstwem rolnym uważa się pełnoletnią osobę fizyczną upoważnioną przez właściciela/użytkownika gospodarstwa rolnego do podejmowania oraz nadzorowania lub wykonywania decyzji bezpośrednio związanych z procesami produkcyjnymi.

Użytkownik gospodarstwa indywidualnego jest na ogół jednocześnie osobą kierującą tym gospodarstwem. Jeśli tak nie jest, użytkownik powinien poprosić osobę kierującą o wypełnienie formularza lub skierować rachmistrza do osoby kierującej, bo ta, z racji pełnionych obowiązków, zna gospodarstwo najlepiej.

W razie nieobecności osoby kierującej, wywiadu może udzielić użytkownik, a w przypadku gdy jest to również niemożliwe, pełnoletnia osoba z jego gospodarstwa domowego najlepiej orientująca się w sprawach gospodarstwa rolnego. 

Wszystkie niezbędne informacje dotyczące Powszechnego Spisu Rolnego dostępne są TUTAJ.